Η υποδοχή της σαρακοστής φέτος συμπίπτει με την αλλαγή της εποχής,
το ξύπνημα της φύσης… Εμείς ξεκούραστοι και ανανεωμένοι επιστρέψαμε μετά από
ένα όμορφο και διασκεδαστικό τριήμερο… Είχαμε πολλά να πούμε, εντυπώσεις και
εικόνες από τις διάφορές εξορμήσεις του τριήμερου…
Μαζευτήκαμε στην παρεούλα στρώνοντας το σαρακοστιανό τραπέζι
με όλα τα νηστίσιμα φαγητά. Λαγάνα, ελίτσες, χαλβάς, ταραμάς… Η κυρά σαρακοστή
έφτασε και το τραπέζι στην παρεούλα μας γέμισε από νόστιμα σαρακοστιανά
φαγητά…
Ένα από τα παλιά έθιμα του τόπου μας, είναι η κυρά σαρακοστή
που τη έφτιαχναν οι γιαγιάδες με αλεύρι και νερό, με ζυμαράκι. Χρησίμευε πάντα
ως ημερολόγιο για να μετράμε τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη
Μεγάλη Εβδομάδα. Η κυρά-Σαρακοστή είναι μια γυναίκα με επτά πόδια, σταυρωμένα χέρια γιατί σε στάση προσευχής και στο κεφάλι της
δεσπόζει ένας σταυρός γιατί πήγαινε στην
εκκλησία και χωρίς στόμα γιατί νήστευε, που έμοιαζε με καλόγρια. Στο τέλος κάθε
εβδομάδας μετά την Καθαρά Δευτέρα, της έκοβαν ένα πόδι ενώ το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο.
Αυτό το έβδομο πόδι το τοποθετούσαν σε κάποιες περιοχές μέσα στο ψωμί της
Ανάστασης και όποιος το έβρισκε του έφερνε γούρι!!!
Σε άλλες περιοχές πάλι της Ελλάδας, την έφτιαχναν από χαρτί,
ή πανί πάντα όμως απεικόνιζε γυναίκα καλόγρια.
Ζυμώσαμε το ζυμαράκι μας με αλεύρι νερό και αλάτι και
φτιάξαμε τη δική μας κυρά σαρακοστούλα…
Ανοίξαμε με τον πλάστη το ζυμάρι...
Σχεδιάσαμε το περίγραμμα της κάθε σαρακοστούλας επάνω στο ζυμαράκι μας...
Τις βάλαμε τα επτά ποδαράκια και φτιάξαμε τις δικές μας σαρακοστούλες…
Τις στολίσαμε με μυρωδάτα γαρύφαλα...
Και τις ψήσαμε στο φούρνο σε χαμηλή φωτιά για μισή ώρα...
Κι ενώ η κυρά Σαρακοστή μας ψήνεται εμείς στρώνουμε το
σαρακοστιανό τραπέζι και γευόμαστε τα πεντανόστιμα σαρακοστιανά μας εδέσματα...
Οι σαρακοστούλες μας είναι έτοιμες...
τις στολίζουμε με όσπρια και ζυμαρικά (φασόλια, φακές, ρύζι,
μακαρόνια...)
Την Κυρά Σαρακοστή
που ‘ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν
με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι έναν σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.
Και τις μέρες της μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά.
Έκοβαν ένα την βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
Η επόμενη μέρα που ξημερώνει είναι η πρώτη μέρα του Μάρτη,
του πρώτου μήνα της άνοιξης. Σιγά σιγά αποχαιρετούμε το χειμώνα και κλείνουμε το
ματάκι στην όμορφη, μυρωδάτη και λουλουδάτη άνοιξη. Η φύση θα ξαναγεννηθεί, θα ξυπνήσει, θα φορέσει τα
γιορτινά της, θα γεμίσει χρώματα κι αρώματα...
Εμείς την καλωσορίζουμε φτιάχνοντας, φορώντας όμορφα μαρτάκια στα τρυφερά μας τα χεράκια...
"Μάρτη" ή "Μαρτιά"
Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό
του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη
κλωστή, τον "Μάρτη" ή "Μαρτιά". Σύμφωνα με τη λαϊκή
παράδοση, ο "Μάρτης" προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο
ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του
Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι στα δάχτυλα, είτε στον καρπό του χεριού
σαν βραχιόλι. Καμιά φορά φοριέται ακόμα και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, ώστε
να μην σκοντάφτει ο κατοχός του… Περισσότερα σε παλαιότερη ανάρτηση: εδώ
Χελιδονίσματα:
Τον ερχομό της άνοιξης από την αρχαιότητα γιόρταζαν τα παιδιά με τα "χελιδονίσμα" Έφτιαχναν ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού, το στόλιζαν με πολύχρωμα λουλούδια, κορδέλες, κουδουνάκια και κρατώντας το τριγύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν
τον ερχομό της άνοιξης - τα κάλαντα της άνοιξης. οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά.
Φτιάξαμε κι εμείς τις χελιδόνες μας...
Τραγουδήσαμε και χορέψαμε!
Τα Απίθανα Νηπιάκια τραγουδούν τα χελιδονίσματα...
Χελιδονίσματα
Ήρθε, ήρθε χελιδόνα
ήρθε κι άλλη μελιδόνα
κάθισε και λάλησε
και γλυκά κελάηδησε.
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ
και Φλεβάρη φοβερέ
κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις
πάλιν άνοιξη θα ανθίσεις.
Θάλασσαν επέρασα
και στεριά δεν ξέχασα
κύματα κι αν έσχισα
έσπειρα, κονόμησα.
Η Χελιδόνα όμως μας είχε και μια έκπληξη... μας έφερε για δωράκι τα ποιηματάκια μας για την 25η Μαρτίου...
Χαρούμενοι τα πήραμε στο σπίτι για να τα μάθουμε...
